صنعت بازیهای ویدیویی در دهههای اخیر به یکی از مهمترین و پررونقترین حوزههای سرگرمی در جهان تبدیل شده است. از اروپا و آمریکا گرفته تا ژاپن و کره جنوبی، هر منطقهای به نوعی در این صنعت تأثیرگذار بوده است. در این میان، چین بهعنوان یکی از بزرگترین بازارهای گیمینگ جهان، در سالهای اخیر خیزشی چشمگیر را تجربه کرده است. بازیهای چینی که پیشتر بهعنوان محصولاتی بیکیفیت یا صرفاً کپیشده شناخته میشدند، اکنون به رقیبان جدی در سطح جهانی تبدیل شدهاند. در این مقاله از اکسیس مارکت، به بررسی دلایل این خیزش، تاریخچه، روند رشد، و تأثیر آن بر صنعت جهانی گیم خواهیم پرداخت.
پیشینهی بازیهای ویدیویی در چین
صنعت بازیهای ویدیویی در چین کار خود را از دههی ۸۰ میلادی آغاز کرد، زمانی که کنسولهای اولیه مانند NES (نینتندو) و کپیهای غیرقانونی آنها بهطور گسترده در بازار سیاه به فروش میرسیدند. در آن دوران، صنعت گیمینگ چین عمدتاً تحت تأثیر محصولات خارجی قرار داشت و توسعهدهندگان محلی، سهم چندانی از بازار نداشتند.
با این حال، دههی ۹۰ شاهد نخستین تلاشهای داخلی برای تولید بازیهای ویدیویی بود. شرکتهایی مانند Softstar و Kingsoft با تولید بازیهای نقشآفرینی (RPG) و استراتژی، نخستین گامها را برداشتند. این بازیها بیشتر بر پایه فرهنگ و افسانههای چینی ساخته میشدند و بازار داخلی را هدف قرار میدادند. اما این تلاشها بهندرت توانستند در خارج از مرزهای چین توجهی جلب کنند.
در دههی ۲۰۰۰، ظهور بازیهای آنلاین و تلفنهای همراه فرصتی جدید برای صنعت گیم چین فراهم کرد. بازیهایی مانند “CrossFire” و “Perfect World” توانستند در بازارهای آسیایی موفق ظاهر شوند. اما باز هم این کشور تا اوایل دههی ۲۰۱۰ بیشتر بهعنوان یک مصرفکننده بزرگ شناخته میشد تا تولیدکننده.
عوامل کلیدی خیزش بازیهای چینی
از دههی ۲۰۱۰ به بعد، چین تحولی بزرگ را در تولید و صادرات بازیهای ویدیویی تجربه کرد. این تحول ناشی از ترکیبی از عوامل اقتصادی، فرهنگی، و فناوری بود:
۱. بازار داخلی قدرتمند
چین با بیش از ۷۰۰ میلیون گیمر، بزرگترین بازار بازیهای ویدیویی در جهان را در اختیار دارد. درآمد این بازار در سال ۲۰۲۳ بیش از ۴۰ میلیارد دلار تخمین زده شد، که بخش بزرگی از آن مربوط به بازیهای موبایلی است. وجود چنین جمعیت بزرگی از گیمرها، انگیزه و سرمایهی لازم برای توسعهدهندگان داخلی را فراهم کرده است.
۲. حمایت دولتی
دولت چین بهطور گسترده از صنعت فناوری حمایت کرده و بازیهای ویدیویی نیز بخشی از این استراتژی بودهاند. هرچند نظارت شدید و محدودیتهایی مانند تعیین ساعات بازی برای کودکان وجود دارد، اما دولت سرمایهگذاری کلانی در زمینه توسعه فناوریهای مرتبط با گیمینگ (مانند هوش مصنوعی و واقعیت افزوده) انجام داده است.
۳. فناوری پیشرفته
چین با دسترسی به فناوریهای پیشرفته، توانسته است بازیهایی با کیفیت بالا و استانداردهای جهانی تولید کند. شرکتهایی مانند Tencent و NetEase با تکیه بر فناوریهای نوین، بازیهایی ساختهاند که نه تنها در بازار داخلی، بلکه در سطح جهانی نیز رقابتپذیرند.
۴. همکاریهای بینالمللی
شرکتهای چینی در سالهای اخیر به خرید یا همکاری با شرکتهای بزرگ غربی روی آوردهاند. برای مثال، Tencent مالک شرکتهایی مانند Riot Games (سازنده League of Legends) و Supercell (سازنده Clash of Clans) است. این همکاریها باعث انتقال دانش و تجربهی بینالمللی به چین شده است.
۵. الهامگیری از فرهنگ بومی
یکی از دلایل موفقیت بازیهای چینی در سالهای اخیر، استفاده از عناصر فرهنگی و تاریخی چین در داستانسرایی و طراحی بازی است. بازیهایی مانند “Genshin Impact” که از اساطیر و زیباییشناسی شرقی الهام گرفتهاند، مخاطبان جهانی را جذب کردهاند.
موفقیتهای جهانی بازیهای چینی
در چند سال اخیر، بازیهای چینی توانستهاند به موفقیتهای چشمگیری در بازار جهانی دست یابند. برخی از مهمترین این بازیها عبارتاند از:
۱. Genshin Impact
توسعهیافته توسط شرکت miHoYo، این بازی نقشآفرینی اکشن در سال ۲۰۲۰ منتشر شد و بهسرعت محبوبیت جهانی پیدا کرد. Genshin Impact با الهام از بازیهای معروفی مانند The Legend of Zelda: Breath of the Wild اما با عناصر گیمپلی منحصربهفرد و طراحی جهان باز، توانست میلیونها گیمر را جذب کند.
۲. PUBG Mobile
نسخه موبایلی بازی PUBG که توسط شرکت چینی Tencent توسعه داده شده است، یکی از موفقترین بازیهای موبایلی در جهان است. این بازی توانست به یکی از پرفروشترین و پرمخاطبترین بازیهای آنلاین تبدیل شود.
۳. Honor of Kings / Arena of Valor
توسط Tencent توسعه یافته، این بازی MOBA یکی از محبوبترین بازیهای موبایلی در جهان است. نسخهی بینالمللی آن با نام Arena of Valor نیز موفقیت زیادی کسب کرده است.
۴. Naraka: Bladepoint
این بازی اکشن چندنفره که توسط شرکت چینی 24 Entertainment ساخته شده است، با تمرکز بر مبارزات نزدیک و استفاده از المانهای شرقی، توجه زیادی را جلب کرده است.
چالشهای پیشروی بازیهای چینی
با وجود موفقیتهای چشمگیر، بازیهای چینی همچنان با چالشهایی روبهرو هستند:
۱. نظارت و محدودیتهای دولتی
دولت چین قوانین سختگیرانهای در مورد محتوا و دسترسی به بازیها وضع کرده است. برای مثال، محدودیت ساعات بازی برای کودکان و نوجوانان یا سانسور محتوای بازیها، توسعهدهندگان را با مشکلاتی مواجه کرده است.
۲. رقابت شدید در بازار جهانی
صنعت بازیهای ویدیویی بسیار رقابتی است و شرکتهای چینی باید با غولهایی مانند Sony، Microsoft، و Nintendo رقابت کنند. حفظ کیفیت و خلاقیت در این رقابت اهمیت زیادی دارد.
۳. نگرش جهانی به محصولات چینی
برخی از بازیهای چینی همچنان با اتهام کپیبرداری از بازیهای غربی یا ژاپنی مواجه هستند. این مسئله باعث شده است تا برخی گیمرها نسبت به بازیهای چینی نگاه انتقادی داشته باشند.
۴. وابستگی به بازار موبایل
بخش عمدهای از موفقیت بازیهای چینی به بازیهای موبایلی وابسته است. برای رقابت در سطح جهانی، توسعهدهندگان چینی باید در پلتفرمهای دیگر نیز سرمایهگذاری کنند.
تأثیر بازیهای چینی بر صنعت جهانی
خیزش بازیهای چینی نهتنها بر بازار داخلی، بلکه بر صنعت جهانی گیم نیز تأثیرات قابلتوجهی داشته است:
۱. رقابت در حوزه بازیهای موبایلی
چین بهعنوان بزرگترین تولیدکننده بازیهای موبایلی، استانداردهای جدیدی در این حوزه تعیین کرده است. بازیهای موبایلی چینی اکنون از لحاظ گرافیک، گیمپلی، و مدلهای کسبوکار (مانند Free-to-Play) به سطح بالایی رسیدهاند.
۲. الهامبخشی در داستانسرایی و طراحی
موفقیت بازیهایی مانند Genshin Impact نشان داده است که ترکیب فرهنگ بومی با استانداردهای جهانی میتواند به خلق آثاری منحصربهفرد منجر شود. این امر دیگر کشورها را نیز تشویق به استفاده از فرهنگ محلی خود کرده است.
۳. افزایش رقابت برای استودیوهای غربی
شرکتهای غربی اکنون با رقبای قدرتمندی از چین مواجه هستند که نه تنها از لحاظ کیفیت، بلکه از نظر هزینه نیز مزیت رقابتی دارند. این رقابت باعث شده است که استودیوهای غربی تلاش بیشتری برای نوآوری انجام دهند.
۴. گسترش همکاریهای بینالمللی
ورود شرکتهای چینی به بازارهای جهانی، منجر به افزایش همکاریهای بینالمللی در زمینه توسعه و انتشار بازیها شده است. این همکاریها به انتقال دانش و تجربه بینالمللی کمک کرده است.
آیندهی بازیهای چینی
با توجه به رشد سریع صنعت گیمینگ در چین و موفقیتهای اخیر آنها، آیندهی روشنی برای این کشور در این حوزه پیشبینی میشود. انتظار میرود که توسعهدهندگان چینی در سالهای آتی تمرکز بیشتری بر بازیهای کنسولی و رایانهای داشته باشند تا وابستگی خود به بازار موبایلی را کاهش دهند. همچنین، سرمایهگذاری در فناوریهایی مانند واقعیت مجازی (VR) و واقعیت افزوده (AR) میتواند به تقویت جایگاه چین در این صنعت کمک کند.
نتیجهگیری
خیزش بازیهای چینی در صنعت سیستم گیمینگ، نهتنها نشاندهندهی تواناییهای این کشور در حوزه فناوری و سرگرمی است، بلکه تأثیر عمیقی بر بازار جهانی گذاشته است. با ترکیب فرهنگ غنی بومی، فناوریهای پیشرفته، و مدلهای کسبوکار خلاقانه، چین توانسته است از یک مصرفکننده صرف به یکی از بزرگترین تولیدکنندگان بازیهای ویدیویی در جهان تبدیل شود. هرچند چالشهایی در این مسیر وجود دارد، اما آیندهی این صنعت در چین بسیار امیدوارکننده بهنظر میرسد.
