خمیر سیلیکون

معرفی خمیر سیلیکون

این خمیر زیر مجموعه‌ای از انتقال دهنده‌های حرارتی میباشد. در زبان انگلیسی  به مواد انتقال دهنده‌ی حرارتی Thermal Interface material یا به طور اختصار TIM گفته میشود. خمیر سیلیکون را برای انتقال گرما از CPU یا GPU به گرماگیر هیت سینک مورد استفاده قرار میگیرد. در سیستم‌های گذشته تقریبا 20سال قبل که پردازنده‌ها توان مصرفی و تلفات گرمایی پایینی را دارا بودند استفاده از این خمیر اختیاری بود؛ اما اینک جزء جدایی ناپذیر در سیستم‌های کامپیوتری محسوب میشود.

شاید تصور کنید که خمیر سیلیکون رسنای الکتریکی است باید بگوییم که این خمیر تنها یکی از بهترین مواد برای انتقال گرما است. میزان انتقال گرما در این خمیر 3/0 تا 2 وات بر متر کلوین است البته نوع دیگر این خمیرها، خمیر نقره ای سیلیکونی میباشد که به طور متوسط 3 تا 8 وات برمترکلوین دارای هدایت حرارتی است.

علت استفاده از خمیر سیلیکون

شاید برای شما نیز سوال باشد که اصلا چرا بایستی از این خمیر برای خنک سازی استفاده کرد. در همین ابتدا باید بگوییم که وظیفه این خمیر خنک کردن نیست،به عبارتی میتوان گفت نه هیت سینک ونه CPU یا GPU هیچ کدام 100درصد صافی ندارند بلکه تنها یک سری شکاف‌های مایکروسکوپی ریز بر روی آنها وجود دارد.

همه میدانیم که هوا رسنای خوبی برای جریان الکتریکی نیست، به همین خاطر زمانی که هوا وارد این شکاف‌های زیر میشود مانع انتقال گرما از CPU به گرماگیر هیت سینک میگردد. این شکاف ها ریز بسیار تاثیرگذار هستند؛ ولیکن با وجود خمیر شکاف ها پر خواهند شد. سبب میشوند تا انتقال گرما با سهولت بیشتری انجام پذیرد.

استفاده از خمیر به طور تقریبی 10 تا 20 درجه سانتی گراد از دما را کاهش میدهد. درصورتی که خمیر وجود نداشته باشد ولو آنکه CPU نیز بدون هیچ مشکلی کار کند زمانی که حرارت آن بیشتر شود سرعت کلاک پالس کم میشود و درنهایت سرعت عملکرد سیستم کاهش می یابد.

انواع خمیر سیلیکون

• انتقال دهنده حرارت خمیری: این نوع از خمیرهای سیلیکونی اغلب به صورت سرنگ در بازار فروش وجود دارند. برای استفاده از آنها بایستی با بهره گیری از یک کاغذ یا خط کش میتوانید آنها را بر رویCPU  پهن کنید.  البته لازم به ذکر است که این انتقال دهنده ها در نوع مختلف خمیر نقره ای یا فلزی، خمیر سرامیکی و خمیر سیلیکونی در بازار عرضه و تقاضا وجود دارند که در ادامه معرفی خواهیم نمود.
• خمیر نقره ای: این گروه را میتوان به عنوان گران‌ترین و البته بهترین نوع خمیرهای سیلیکونی دانست. خمیرهای بر پایه فلز دارای رسانایی بالایی هستند و به بهترین شیوه حرارت را انتقال می‌دهند. ببه طور معمول خمیرها بر پایه فلز، به دلیل تشکل شدن از فلزات گران بهایی همچون نقره یا آلمینیوم، نرخ بالایی هم دارند. همچنین به خاطر رسانای الکتریکی بودن این خمیرهای سیلیکونی، میبایست در زمان نصب بسیار مراقب بود و ترجیحا با کمک یک متخصص از خمیر استفاده نمود.
• خمیر سرامیکی: در این گونه خمیرها فلزی وجود نخواهد داشت؛ اما باید توجه داشت که این مسئله به معنای عدم رسانای گرما بودنشان نمیباشد. خمیرها یا روغن‌های که بر پایه سرامیک تولید میشوند به صورت قابل ملاحظه ای دارای نرخ مناسب‌تری هستند. کارکرد این خمیرها بسیار بالا بوده و مناسب استفاده کاربران حرفه‌ای سیستم های رایانه ای و گیمرها هستند.
• انتقال دهنده حرارت به صورت پد سیلیکونی: این انتقال دهنده حرارتی اغلب مستطیل یا مربع شکل برش خورده اند و از پیش آماده نصب میباشند. در حقیقت انتقال دهنده های حرارتی به شکل پد به آسانی قابل استفاده شدن هستند.

نرخ خمیر سیلیکون

درمجموع در بازار عرضه و تقاضا اکثرا دو نوع خمیر برای خرید وجود دارد؛ خمیر فلزی که به رنگ نقره ای است و دیگر نوع آن خمیر سرنگی سفید یا سرامیکی است. نرخ خمیر سرامیکی از 600تومان تا 3000تومان متغیر خواهد بود. خمیر نقره ای برند DEEPCOOL که هم اکنون در بازار وجود دارد، نرخ آن چیزی در حدود 5 تا 20 هزار تومان است.

نوعی دیگر از این خمیر وجود دارد که بیشتر از حد معمول است این نوع را اغلب مهندسان سخت افزار و تعمیرکاران سیستم های کامپیوتری میباشد.

سوالات متداول

محتویات خمیر سیلیکون سمی است؟

مواد اصلی تشکیل دهنده ی این خمیر اکسید الومینیوم، اکسید روی، نیترید آلومینیوم، کربن، نقره، مواد چسبنده مایع، پودر فلز یا پودر سرامیک است. باید گفت هیچ کدام از موادی که دراین خمیر استفاده شده سمی نیستند ومنجر به مرگ نخواهند شد.

پد سیلیکونی و خمیر سیلیکونی چه تفاوتی دارند؟

تفاوت این دو ابزار را ارتفاع بین سرامیک تراشه و هیت سینک مشخص میشود، به گونه ای که چنانچه ارتفاع هیت سینک و چیپ کم باشد، از خمیرهای سیلیکونی استفاده خواهد شد ولیکن در صورتی که ارتفاع بین هیت سینک و تراشه بیشتر از اندازه معمولی باشد، میبایست از پد های سیلیکونی استفاده گردد.